Blog
Ik heb het vaak en ook in eerdere blogs over regie gehad. Over de vrijheid en verantwoordelijkheid om keuzes voor jezelf te maken en om de gevolgen van die keuzes te accepteren. In een relatie is dat net zo. Ook in een relatie met vrienden, familie of met zakelijke relaties maak je keuzes. Tot hoever laat ik iemand toe? Waar ligt de grens van wat ik met iemand deel? Wat mag deze persoon tegen mij zeggen? Accepteer ik kritiek van die persoon? Hierover nadenkend bedacht ik dat er een parallel is tussen relaties en fruit.
Deukje
In iedere relatie is weleens frictie of zijn er irritaties. Niet leuk, maar het hoort er helaas soms bij. Af en toe loopt een relatie echter een echt deukje op. Het is fundamenteler en raakt dieper. Dat deukje in een relatie is als een deukje in fruit: het kan gaan rotten als je er niets aan doet. Het rotten kun je voorkomen door het deukje weg te snijden en de ‘wond’ af te dekken. Dan krijgt de rot minder snel kans. Let op: minder snel! Want het fruit is hoe dan ook veranderd. Er is namelijk een stukje vanaf.
Sneeuwbaleffect
Er worden weleens dingen gezegd die niet groter of groots hoeven te worden als ze maar tijdig geadresseerd en uitgesproken worden. In veel gevallen vindt je elkaar dan weer door elkaar mee te nemen in belevingswereld of door simpelweg excuses aan te bieden. En soms vindt je elkaar ook niet. Dan blijft het misschien een ‘agreement to disagree’. Als je het echter in het geheel niet uitspreekt, dan kan het een eigen leven gaan leiden. Er komen wellicht meer emoties bij die niets met het initiële onderwerp te maken hebben, maar wel met eerdere gebeurtenissen uit het verleden. Het triggert oud verdriet, zgn. oude koeien of zelfs trauma. Er ontstaat een sneeuwbaleffect waardoor het probleem of de onenigheid groter wordt en uitmondt in fundamenteel onbegrip, strijd of zelfs ruzie. Daar uitkomen vergt meer dan een gesprek.
Onomkeerbaar
Je zou denken dat over alles gepraat kan worden en dat is in theorie ook wel zo, maar dat zegt niet dat alles op te lossen is. Eenieder maakt zijn/haar keuze hoe met dingen om te gaan. Op welk moment en met welke insteek. En die keuzes hebben navenante gevolgen die soms onomkeerbaar zijn. Soms ben je te laat. Er is een stukje af van het fruit en het zal dus nooit meer worden zoals het was. Een krasje op de relatie en wellicht zelfs op je ziel. Best heftig en jammer, maar ik zie, merk en hoor het toch regelmatig.
Het is zo verdrietig als relaties beschadigd raken. Zeker als het een relatie betreft waar je wel veel waarde aan hecht(te). Waarvan je wel graag zou willen dat het weer wordt zoals het was. Ondanks dat je er dan overwogen voor kiest om je grens te bewaken en om de ander dus niet meer dichtbij (of dichter bij) te laten, doet het niettemin nog steeds pijn. Rationeel zou je zeggen: stap er dan overheen en zand erover. Maar dat kan niet. Het stukje kan niet meer terug aan het fruit. Het is weg en dat levert teleurstelling en verdriet op en doet soms blijvend pijn.
Tolerantie
Ook ik worstel weleens met dit soort situaties. En ik probeer dan voor mezelf na te gaan wat het veroorzaakt heeft en waarom het bij mij blijkbaar raakt zoals het doet? Komt dat door (over)sensitiviteit aan mijn kant? Ben ik koppig en bekijk ik het te weinig vanaf ‘de andere kant’? Die reflectie op mijzelf en het mezelf tot de orde roepen en sorry zeggen tegen de ander als ik mezelf erop betrap ‘fout’ te zitten, is het enige wat ik kan doen. Daar voer ik namelijk regie over. En het is dan aan de ander om daarop te reageren. Of niet… En als blijkt dat jij er niet mee kunt leven en het onherstelbaar is, of dat deels is, dan doet het pijn. Het is verlies. En waar het een relatie van grote persoonlijke waarde is, zou zelfs rouw een passende omschrijving kunnen zijn.
Acceptatie
Een relatietherapeut ben ik niet. Wat ik echter wel goed kan is onderzoeken waarom het raakt zoals het doet. Net zoals ik dat in persoonlijke situaties bij mezelf doe. Ik betrek daar zelfs wetenschap bij om te zien wat de trigger zou kunnen zijn in mij. Waar schuurt het met mijn persoonlijkheid en mijn persoonlijke overtuigingen, normen en waarden? Niet zozeer in termen van goed of fout. Maar eerder waar het niet fair is om in bepaalde situaties iets anders van mijzelf of van de ander te verwachten. Interessant maar ook confronterend. Niettemin heel leerzaam en het geeft hopelijk voldoende inzicht om soms simpelweg te kunnen accepteren dat fruit met een deukje is wat het is en het daarmee nog steeds waarde kan hebben voor jou. En soms helaas ook niet. Jij bepaalt en voert daar de regie over. Hoe dan ook blijft ‘compleet fruit’ toch het fijnst.
Inspirerende groet,
Bart M. Diepenbroek