Risico’s en Management; een onmogelijke combinatie
Op 14 en 28 maart vond ons regionale seminar plaats met prof. dr. Leen Paape RA RO CIA als gastspreker. Als hoogleraar corporate governance en voorzitter van het Nyenrode Corporate Governance Instituut van de Nyenrode Business Universiteit gaf hij inhoud aan het thema van het seminar “Risico’s en Management; een onmogelijke combinatie”.
‘Risicomanagement is niet alleen een kwestie van risico’s in kaart brengen en de kans dat ze voorkomen becijferen’ stelt Paape. ‘Maar veel meer de organisatie zodanig prepareren dat deze ook onvoorziene omstandigheden aankan’.
De mens is het slechtst denkbare middel om risico’s te managen, vindt Paape. ‘Risicomanagement is besluitvorming onder onzekerheid. Je kunt dus niet een ‘check the box-exercitie’ houden van de risico’s, de waarschijnlijkheid en de impact. Het is noodzaak op frequente basis toezicht te houden als de risico’s na verloop van tijd veranderen. Bovendien kun je er zeker van zijn dat sommige risico’s niet op de lijst staan, simpelweg omdat ze naar voren komen op onverwachte momenten.’ Wie zich voor dat soort risico’s wil indekken, moet de organisatie zodanig vormen dat deze een onverwachte gebeurtenis aankan. ‘Daarmee gaat risicomanagement ook echt leven in een organisatie.’
‘Zo is uit onderzoek onder CEO’s duidelijk geworden dat zij gaan voor de investering waarmee het hoogste rendement te boeken is. Maar daar hangt ook het hoogste risico aan. Dat gaat ten koste van investeringsprojecten die gemiddeld presteren en waar een gemiddeld risico aan hangt. Dat lijkt nog het meest op gokken. Niets menselijks – een vooruitzicht op een fraai rendement – is de CEO vreemd. Het is wel zaak dat de board dat soort bias-principes in ogenschouw neemt.’
Prof. dr. Leen Paape: ‘Vraag mensen in de organisatie welke risico’s zij zien en je krijgt een veelheid aan mogelijke risico’s te horen. Het is daarom belangrijk dat dit top-down gebeurt. Als je als organisatie je doel weet, dan kun je ook bedenken welke zaken het bereiken van dat doel zullen helpen of hinderen. Met een gestructureerde aanpak kun je het aantal risico’s terugbrengen en heb je meer focus.’