Meditatie

Onlangs ben ik, op aanraden van een collega, begonnen met Zen meditatie. Mijn ademhaling is vaak onrustig en ‘echt’ ontspannen is altijd een uitdaging voor mij geweest. Daarom besloot ik me in te schrijven bij een plaatselijke meditatieschool om hier les in te krijgen.

Toen ik voor de eerste keer aankwam, had ik natuurlijk een aanname van hoe de groep eruit zou zien. Zoals verwacht, was ik de enige man, maar wat me wel verraste, was dat het leeftijdsgemiddelde lager lag dan ik had gedacht.

We werden naar een ruimte geleid, waar zeven kussens waren klaargelegd: één voor de leraar en zes voor de cursisten. De bedoeling is om in kleermakerszit op het kussen te zitten. Nu ben ik persoonlijk niet de meest soepele man, dus de eerste keer zat ik allesbehalve comfortabel. Maar na een paar weken merkte ik dat ik steeds soepeler op het kussen zit. Het blijkt inderdaad waar te zijn: oefening loont.

In de lessen krijgen we uitleg over het doel van Zen meditatie en oefenen we dit veel in de les. Het doel van Zen meditatie is eigenlijk heel simpel: de aandacht reguleren en ‘denken over niet denken’.

Onze gedachten dwalen vaak af; we zijn constant bezig met het verwerken van prikkels, denken over de komende dag of we zitten nog vast in gedachten over de dag die achter ons ligt. We zijn weinig bezig met het moment zelf. Maar hoe bereik je dat: in het moment leven?

Het klinkt eigenlijk heel makkelijk, maar in de praktijk blijkt het wat moeilijker te zijn. Het idee is simpel: je gaat zitten in de juiste houding, je blik is gericht op een plek op de vloer, ongeveer een halve meter voor je. Bij elke uitademing tel je. Je begint bij een en gaat door tot tien. Ben je klaar, dan begin je weer opnieuw. Gedachten die afdwalen? Begin weer bij een. Afgeleid door een geluid van buiten? Weer opnieuw beginnen. Het draait om het volledig richten van je aandacht op de ademhaling en het tellen.

Dit klinkt makkelijker dan het is. In het begin is het verdraaid lastig om te focussen. Soms heb ik trouwens nog steeds moeite om mijn gedachten te focussen op het tellen. Ze dwalen af naar andere zaken, dingen die ik nog moet doen of dingen die ik al gedaan heb. Maar ik merk naarmate ik dit vaker oefen het steeds meer vanzelf gaat. Het moeilijkste is niet de oefening zelf, maar de discipline om het elke dag te doen. Zoals bij alles in het leven, geldt ook hier: Oefening baart kunst.

Angelo van Wolferen